Erbo-de-la-Pandecousto
Orchis mascula
Orchidaceae
Autre noum : Coulos-de-gat.
Noms en français : Orchis mâle, Satyrion mâle.
Descripcioun :L'erbo-de-la-Pandecousto trachis dins li bos clar e li prado dins li relarg un pau umide ; se vèi pas dins li garrigo prouvençalo ounte s'atrobo soun cousin, la damisello, Orchis olbiensis. Se recounèis à sa labreto di tres partido e à soun esperoun un pau pu long.
Usanço :Se sèmblo pas èstre utilisa au nostre, li cabosso soun emplegado en Turquìo e au Proche-Óurient pèr adouba, emé d'aigo e de sucre, lou salep, bevendo au goust de vaniho contro lou mau de garganto e la fatigo. La planto èi dicho peréu acalouranto (principe di signaturo). Ramenten que "orchis" en grè (Théophraste -372 -287) vòu dire roubignòli en raport emé li dos cabosso.
Port : Erbo
Taio : 15 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Orchis
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Asparagales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 15 à 20 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2300 m
Aparado :
Vo
Abriéu à jun
Liò : Blachiero
- Iéusiero
- Prado
- Pelouso
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Orchis mascula (L.) L., 1755
Esparset(-de-Briançoun)
Hedysarum brigantiacum
Fabaceae Leguminosae
Noms en français : Sainfoin de Briançon, Hédysarum de Briançon.
Descripcioun :L'esparset-de-Briançoun trachis dins li pelouso de mountagno mejano sus cauquié. Li flour soun pus o mens pourpro à blanc de la dins la populacioun. Aquesto planto sarié uno bastardo entre H. hedysaroides e H. boutignyanum. S'atrovo d'aiours i raro qu'aquésti dos espèçi (la premiero dins lis Aup de l'uba e la segoundo dins lis Aup dóu miejour). Aquesto planto èi quàsi amenaçado, categourìo NT sus listo roujo.
Usanço :Ramentan qu'èi pas counseia de manja li grano, que soun empouisounanto e dounon uno malautié néuroulougico, lou latirisme (presènci d'ODAP). Semblo qu'es acò qu'aurié tua Christopher McCandless, d'ounte es esta fa un film couneigu, "Into the Wild". Aurié manja de grano de Hedysarum alpinum, pamens counsidera coume manjadis.
Port : Erbo
Taio : 20 à 50 cm
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hedysarum
Famiho : Fabaceae
Famiho classico : Leguminosae
Ordre : Fabales
Coulour de la flour :
Roujo
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 15 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1600 à 2700 m
Aparado : Noun
Remarco : H. hedysaroides x H. boutignanum
Jun à avoust
Liò : Pelouso
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Aupenco
Ref. sc. : Hedysarum brigantiacum Bourn., Chas & Kerguélen, 1992